به گزارش مشرق، روز اول ماه شوّال روز عید فطر است که کنار اعیاد غدیر و قربان از مهم‌ترین اعیاد مسلمین شناخته می‌شود. در این روز است که خداوند پاداش یک ماه روزه‌داری مؤمنان حقیقی را عطا می‌کند، لذا آن را یوم‌الجوائز نامیدند، در این باره حضرت امام محمد باقر(ع) فرمود «چون روز اول شوّال فرا می رسد منادی‌ای ندا می‌کند: ای مؤمنان، در این صبحگاه بشتابید برای جوائزتان. [که به‌پاداش عبادات رمضان میدهند]؛ إِذَا کَانَ أَوَّلُ یوْمٍ مِنْ شَوَّالٍ نَادَی مُنَادٍ: یا أَیهَا الْمُومِنُونَ اغْدُوا إِلَی جَوَائِزِکُمْ». (الکافی (ط‌ـ الإسلامیة)، ج4، ص168)
یا در روایتی از حضرت رسول الله صلّی الله علیه و آله ضمن بیان برخی ویژگی‌های ماه مبارک رمضان فرمود «فَإِذَا کَانَتْ لَیلَةُ الْفِطْرِ وَ هِی تُسَمَّی لَیلَةَ الْجَوَائِزِ أَعْطَی اللَّهُ الْعَامِلینَ أَجْرَهُمْ بِغَیرِ حِسَابٍ؛ و چون شب عید فطر ـ که شب جوائز نام دارد ـ فرا رسد، خداوند پاداش عمل‌کنندگان را بدون حساب و شمارش ببخشد.»
«فَإِذَا کَانَتْ غَدَاةُ یوْمِ الْفِطْرِ بَعَثَ اللَّهُ الْمَلَائِکَةَ فِی کُلِّ الْبِلَادِ فَیهْبِطُونَ إِلَی الْأَرْضِ وَ یقِفُونَ عَلَی أَفْوَاهِ السِّکَکِ فَیقُولُونَ یا أُمَّةَ مُحَمَّدٍ اخْرُجُوا إِلَی رَبٍّ کَرِیمٍ یعْطِی الْجَزِیلَ وَ یغْفِرُ الْعَظِیمَ؛ و چون صبح روز عید فرا رسد، خداوند فرشتگان را به همۀ شهرها بفرستد، و در زمین فرود آیند و سر کوچهها و گذرها بایستند و [با صدایی که آن را همه آفریدههای خدا جز جن و آدمیان میشنوند] گویند: ای امّت محمّد، به‌سوی پروردگار کریم [برای نماز عید] بیرون شوید که او پاداش فراوان دهد و گناهان بزرگ را بیامرزد.
«فَإِذَا بَرَزُوا إِلَی مُصَلَّاهُمْ قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لِلْمَلَائِکَةِ: مَلَائِکَتِی، مَا جَزَاءُ الْأَجِیرِ إِذَا عَمِلَ عَمَلَهُ؟ قَالَ: فَتَقُولُ الْمَلَائِکَةُ: إِلَهَنَا وَ سَیدَنَا! جَزَاۆُهُ أَنْ تُوَفِّی أَجْرَهُ؛ و چون سوی محلّ برگزاری نماز عید روند خدای عزّ و جلّ به فرشتگان فرماید، ای فرشتگان من، مزد کارگر ـ چون کار خود را انجام دهد ـ چیست؟ عرضه دارند: معبودا و سیّدا، این که مزدش را کامل پرداخت کنی.»
«قَالَ: فَیقُولُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ: فَإِنِّی أُشْهِدُکُمْ مَلَائِکَتِی أَنِّی قَدْ جَعَلْتُ ثَوَابَهُمْ عَنْ صِیامِهِمْ شَهْرَ رَمَضَانَ وَ قِیامِهِمْ فِیهِ رِضَای وَ مَغْفِرَتِی؛ خداوند عزّ و جلّ فرماید: شما را گواه می‌گیرم که من پاداش روزه رمضان و نمازشان را خشنودی و آمرزش خود از ایشان قرار دادم.»
«وَ یقُولُ: یا عِبَادِی سَلُونِی فَوَعِزَّتِی وَ جَلَالِی لَاتَسْأَلُونِّی الْیوْمَ فِی جَمْعِکُمْ لِآخِرَتِکُمْ وَ دُنْیاکُمْ إِلَّا أَعْطَیتُکُمْ؛ و خداوند [خطاب به بندگان خویش] میفرماید: ای بندگان من! [هرچه می‌خواهید] از من بخواهید که به عزت و جلال خودم سوگند که امروز در این اجتماع خویش، هر چه برای دنیا و آخرت خود بخواهید عطا میکنم.
«وَعِزَّتِی لَأَسْتُرَنَّ عَلَیکُمْ عَوْرَاتِکُمْ مَا رَاقَبْتُمُونِی وَ عِزَّتِی لَآجَرْتُکُمْ وَ لَاأَفْضَحُکُمْ بَینَ یدَی أَصْحَابِ الْخُلُودِ؛ و به عزت و جلال خودم سوگند تا وقتی که مرا مراقب خود بدانید [و از من بترسید] شما را در پناه می‌گیرم و نزد کسانی که در دوزخ جاودانند رسوایتان نسازم.
«انْصَرِفُوا مَغْفُوراً لَکُمْ قَدْ أَرْضَیتُمُونِی وَ رَضِیتُ عَنْکُمْ؛ بازگردید که آمرزیده شدید، همانا مرا خشنود کردید و من از شما خشنود شدم.»
«قَالَ: فَتَفْرَحُ الْمَلَائِکَةُ وَ تَسْتَبْشِرُ وَ یهَنِّئُ بَعْضُهَا بَعْضاً بِمَا یعْطِی اللَّهُ هَذِهِ الْأُمَّةَ إِذَا أَفْطَرُوا؛ پس فرشتگان ـ به‌خاطر آنچه خداوند در روز عید فطر به این امت ارزانی فرموده است ــ شاد میشوند و به یکدیگر بشارت دهند و تبریک گویند. (فضائل الأشهر الثلاثة، شیخ صدوق، ص127)
۱۲:۵۶ - ۱۴۰۰/۰۲/۲۳
